गहुँ बालीका किरा तथा तिनको नियन्त्रण
पिंक गवारो (Pink Borer)
- बाली काटे पछाडि पहिलो पटक जोत्ने समयमा ढोड हटाउने र विनाश गर्ने।
- खेत जोत्ने र बाढी सिचाई अपनाउने जुन लार्भा मार्न पनि प्रभावकारी हुन्छ।
- ५०,०००-१,००,००० प्रति हेक्टर ट्राईकोग्रामाको साथ ट्राइकोकार्ड प्रयोग गर्नुहोस्।
- 5% भन्दा बढी मृत बोट देखाउँने खेतलाई प्रति हेक्टर ५००-१००० लिटर पानीमा ८७५ मिलीलीटर ट्राइजोफोस ४० ईसी वा १.२५-२.५ लिटर क्लोरपाइरफोस २० ईसी छर्नु पर्छ।
धमिरा (Termites)
- टर्मेटेरियम(धमिराको गुड) पत्ता लगाएर रानीलाइ विनाश गर्नु भनेको मात्र स्थायी उपचार हो।
- बालीको अवशेषहरूको विनाश गर्नुपर्छ जुन प्रकोपको स्रोत बन्छन् ।
- क्लोरपायरिफोससँग बीज उपचार गर्ने ६ मिलि / किलोग्राम बीज।
- क्लोरपाइराफोस ५० ईसीको माटोमा प्रयोग गर्ने १० मिलि/लीटर पानीको दरले रोप्ने समयमा माटो भिज्ने गरि छर्ने ।
- भारी संक्रमित क्षेत्रमा रोप्नु भन्दा पहिले प्रति रोपाणी १ किलोग्राम क्लोरपाइरफोस १० जी प्रयोग गर्नुहोस्।
किटकिटे खपटे (Wireworm)
- क्रप रोटेशन गर्ने जसले अल्फा-अल्फा र उच्च ग्लुकोसिनोलेट गोबीबाली र रायो बाली समावेश गर्दछ र यसले व्यवस्थापनमा मद्दत गर्न सक्छ।
- खेत सुकाउने र गर्मी महिनामा जोत्ने ।
- कम्तिमा २ हप्ताको लागि पानीको साथ बाढी सिचाई गर्ने ।
- मकै र अन्य नगदी बाली उब्जाउँदा गहुँलाई जाली बालीको रूपमा प्रयोग गर्नुहोस्।
- फन्गस मेटाराइजियम एनिसोप्लिया र बउभेरियामा वायरवर्म्सको व्यवस्थापनको लागि राम्रो सम्भावना छ ।
फौजीकिरा (Armyworm)
- क्याटरपिल्लर (पुतली) संकलन गर्ने र नष्ट गर्ने |
- वयस्क कीराहरू समात्नका लागि लाइट ट्र्याप स्थापना गर्ने ।
- ५०० मिलीलीटर Dichlorvos 85 SL वा १ लिटर क्वाइनलफॉस २५ ईसी प्रति हेक्टर ५००-१००० लिटर पानीमा मिसाई स्प्रे गर्नुहोस्।
गहुँको लाही (Wheat Aphid)
- सिफारिश गरिएको खुराकको रूपमा मल लागू गर्नुहोस्।
- लेडीबर्ड बीटल(थोप्ले खपटे) जस्ता सिकारीको रिलीजिंग र पालनपोषण गर्ने ।
- प्रति हेक्टर ५००-१००० लिटर पानीमा डिमेथोएट ३० ईसी 660 मिलीलिटर स्प्रे गर्ने |
