आलु र गोलभेडा बालीका किरा तथा नियन्त्रण
गोलभेडाको पात खन्ने किरा (Tomato Leaf Miner)
- बिग्रिएको पात र लार्भाको संकलन गर्ने र विनाश गर्ने ।
- कीराहरूको प्रवेशबाट बच्नको लागि नेट हाउमा टमाटर हुर्काउने।
- TRM lure र Ota T जाल प्रयोग गरी निगरानी ।· कीराहरूलाई प्रकाश पासोको सहायताले समाउन प्रयोग गर्ने ।
- Abamectin 1.9 EC @ ०.३ मिलीलिटर/लिटर पानी स्प्रे गर्नुहोस्।
- Spinosad 45 SC @ ०.४४ मिली / लिटर पानी स्प्रे गर्नुहोस्।
- स्प्रे Emamectin Benzoate 5 SG @ ०.६२५/लिटर पानीमा मिसाइ छर्ने |
- इमिडाक्लोप्रिड १७.८ एसएल @ ०.५ मिलिलिटर/लिटर पानीको दरले स्प्रे गर्नुहोस् |
गोलभेडाको फलको गवारो (Tomato Fruit Borer)
- समयमै रोप्नुहोस् अर्थात् अक्टोबरको बीचमा वा चाँडै पाक्ने प्रजातिहरूको बोट उमार्ने काम जसले मार्चको पहिलो हप्तामा कोषा गठन पूरा गर्दछ र यस कीटको शिखर गतिविधिबाट उम्कन मद्दत गर्दछ ।
- जौं, गहुँ, रायोको र अलसी जस्तो गैर-रुचाइएको होस्ट प्लान्टको साथ मिश्रित इन्टरक्रपिंग गर्ने |
- सयपत्री फूललाई पासो बालीको रुपमा प्रयोग गर्ने |
- आणविक पोलीहेड्रोसिस भाइरस लागू गर्नुहोस् (NPV) @ २५०-५००LE/हेक्टरको दरले प्रयोग गर्ने ।
- Flubendiamide 48 SC @ ३.३ मिलीलिटर/१६ लिटर पानीमा मिसाएर छर्ने।
- Emamectin Benzoate 5 SG @ १० ग्राम /१६ लिटर पानीमा मिसाई छर्ने ।
- फेनभलेरेट २० ईसीको २५० मिलीलीटर वा साइपरमेथ्रिन २० ईसीको २०० मिलीलीटर वा डेल्टामेथ्रिन २.८ ईसीको ४०० मिलीलीटर कीटनाशकको पोड गठनको सुरुमै प्रति हेक्टर ६२५ लिटर पानीमा मिसाई छर्ने र २ हप्ता पछि दोहोर्याउने ।
- स्प्रेयिंग साँझको समयमा गर्नुपर्छ ।
रातो कमिलो (Red Ant)
- पानीसंग पातलो बनाएको गाईको-मूत्र ( ५ भाग पानीको साथ पिसाब १ भाग) र सुर्तीजन्य धुलो (पातलो गोमूत्रको प्रत्येक १ लिटरमा ५ ग्राम) @ १०० मिलीलीटर/बिरुवा फल लाग्ने बेलामा माटोमा हाल्ने र पहिलो उपचार पछि ३० दिनमा दोहोर्याउने ।
- प्रलोभन चारोको प्रयोग: जमिनमा करिब दुई सेन्टीमिटर मा गैर-विषालु चारा राख्नुहोस्। गहुँको रोटीको थोरै मात्रा पर्याप्त छ, कमिलाको संकेतपछि, Chlorpyriphos (१.५ मिलीलिटर/लिटर पानी) को साथ विषालु चारा प्रयोग गर्नुहोस्।
- रोप्ने बेलामा Dursban १०% G (Chlorpyriphos) @ १ किलोग्राम / रोपनीको प्रयोग गर्ने ।
- १० मिलीलीटर/बिरुवाको प्रयोग गरेर ०.०२% Chlorpyriphos प्रयोग गरेर बालीको जरामा भिजाउने र ४५ दिनपछि यो उपचार दोहोर्याउने ।
आलुको पुतली (Potato Tuber Moth)
- सबै संक्रमित कन्दहरू हटाउनुपर्दछ र नष्ट गर्नुपर्दछ।
- आलुको चिसो भण्डारनले कीरा दबाउन पनि मद्दत गर्दछ।
- चेनोपोडियम बोट्री वा मेन्था आर्भेन्सिस वा आर्टेमेसिया वाल्गारिस वा नीलगिरी एसपीपीको काटेको र छायाँम सुकेको पातहरूको लेयर र काण्डले आलुका कन्दहरू ढाक्नुहोस् वा वनमारा ३००-३३० / ८ केजी क्षमताको क्रेटमा ।
- PTM सम्भावित क्षेत्रमा आलुको गहिरो रोपण गर्नुपर्छ ।
- बिरूवाहरु को लागी धेरै उकेरा लगाउन जरुरि छ ।
- प्रति हेक्टर २.५ केजी कार्बेरिल ५० डब्ल्यूपी प्रति हेक्टर ६२५ लिटर पानीमा प्रति हेक्टर स्प्रे गरि कीराको व्यवस्थापन गर्न सकिन्छ ।
- रोगर (डाइमथोएट)लाई @ १ मिलि/लिटर पानीमा मिसाई खेतमा छर्नुपर्छ ।
- १५० ग्राम मालाथियन २% प्रति १०० किलोमा बीउ आलु धुलो छर्ने ।
- यदि स्टोरमा आलु कन्दहरू संक्रमित भए, कार्बन डिस्ल्फाइडसँग धूमन @ २-३ लिटर प्रति १०० मिटरमा छर्ने ।
- बोझो (Bojho)को पाउडर @ २ ग्राम प्रति किलो आलु कन्द भण्डारण अवस्थामा मिक्स गर्नुहोस्
लाही र फड्के किरा (Aphid & Jassid)
- सिफारिश गरिएको खुराकको रूपमा मल लागू गर्नुहोस्।
- पखेटा लाहीको निगरानी र न्यूनीकरणको लागि खेतमा बालीनालीको उचाईमा १% मटितेल पानी वा पहेंलो टाँसिने जालको साथ पहेंलो प्यान ट्र्याप स्थापना गर्नुहोस्।
- लेडीबर्ड बीटल (थोप्ले खपटे) जस्ता सिकारीहरूको रिलीज र पालनपोषण गर्ने ।
- प्रति हेक्टर ७५० मिलीलीटर डिमेथोएट ३० ईसी ५०० लिटर पानीमा मिसाई स्प्रे गर्नुहोस्।
- २५०-५०० मिलिलिटर Nitenpyram 10 SL प्रति हेक्टर ५०० लिटर पानीमा मिसाई छर्ने ।
सेतो झीडा (Whitefly)
- सेतो झीडामुक्त सिलिन्डिंग प्रयोग गर्ने |
- मिश्रित बाली गैर परिवार भएका बालीहरू जस्तै गहुँ र मुख्य बालीको साथ जौसंग लगाउने ।
- अत्यधिक मात्रामा नाइट्रोजनयुक्त मल प्रयोग नगर्नुहोस्।
- निगरानी र आम ट्र्यापिंगको लागि पहेंलो टाँसिने पासोहरू स्थापना गर्नुहोस्।
- प्रति हेक्टर ५००-७०० लिटर पानीमा इमिडाक्लोप्रिड १७.८ एसएलको १२५-२५० मिलिलिटर स्प्रे गर्नुहोस् ।
- १ लीटर रोजर ३०% ईसी (डाइमथोएट) प्रति हेक्टर ५००-१००० लिटर पानीमा मिसाई स्प्रे गर्नुहोस् ।
- २५०-५०० मिलिलिटर Nitenpyram 10 SL प्रति हेक्टर ५०० लिटर पानीमा मिसाई छर्ने ।
